KÜRESEL ısınmanın tesirleriyle yağış rejiminin değiştiği Doğu Karadeniz’de mevsimsel yağışlar, azalarak düzensizleşti. Yaz aylarında kuraklık yaşayıp, su kaynaklarının azaldığı bölgede uzmanlar, peyzaj alanlarının yanında tarımda palmiye üzere fazla su tüketen egzotik çeşitler yerine yöreye uyumlu, az su tüketen bitki cinslerinin kullanılmasını önerdi. Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Kısım Lideri Prof. Dr. Cengiz Acar, “Bölgede doğal olamayan palmiye, okaliptüs gibi çok su tüketen egzotik ağaç tür ve bitkileri var; mümkün olduğunca bunlardan kaçınmalıyız. Karadeniz meşesi, Türk fındığı, üvez, defne gibi doğal türleri tercih etmeliyiz” dedi.
Doğu Karadeniz Bölgesi’nde, global ısınmanın tesiriyle son aylarda azalan yağışlar, kuraklık riskini de beraberinde getirdi. Temmuz ve ağustos aylarında bölgeye düşen yağış ölçüsü, bir evvelki yıla nazaran ortalama yüzde 58 azalırken, su kaynaklarındaki kuruma nedeniyle birtakım köy ve mahallelerde içme suyu sorunu yaşandı. Bölgede eylül ayında evvelki yıla nazaran yağış ölçüsünde yüzde 28 azalma yaşanırken, ekim ayında ise yağışlar, mevsim normallerinin yüzde 5 altında kaldı. Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün kuraklık haritasına göre, ekim ayında şiddetli, orta ve hafif şiddetli kurak geçen bölge için uzmanlar, sudan tasarruf edilmesi için palmiye gibi egzotik türler yerine yöreye uyumlu, az su tüketen bitki türlerinin kullanılmasını öneriyor.
‘KURAKLIĞIN İDARESİ ÖNEMLİ’KTÜ Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölüm Başkanı Prof. Dr. Cengiz Acar, bölgenin kuraklıktan etkilenmeye başladığını belirterek, “Kuraklığın yönetimi kentsel ve kırsal anlamda oldukça önemli. Suyun yönetimini çok iyi gerçekleştirmemiz lazım. Yeşil altyapının en önemli amaçlarından biri, kentte yeşil alanların su yönetimiyle birlikte değerlendirmek ve suyu etkin şekilde kullanabilmektir. Karadeniz Bölgesi’nde kullandığımız bitki cinslerinin seçiminde en sorunlu cinslerin başında palmiyeler geliyor. İklim değişikliğinde yalnızca su idaresi yok, kentlerin soğutulması da kıymetli. Bunun dışında okaliptüs, söğüt, kavak, Amerikan lale ağacı üzere çok su tüketen ağaç tipleri var. Bunlar doğal çeşitler değil yani egzotik yani yabancı yurtlu tipler. Mümkün olduğunca bunlardan kaçınmamız gerekiyor. Bunlar yerine kendi doğal bitki örtümüz ve doğal tipleri tercih etmemiz daha mantıklı olur. Türkiye bitki örtüsü açısından varlıklı ve bu açıdan altın madeninin üstünde yaşıyoruz” diye konuştu.’SU İSTEĞİ AZ OLAN TÜRLER GETİRMELİYİZ’Doğu Karadeniz’de yöreye uygun bitkilerin kullanılmasını öneren Prof. Dr. Acar, “Yöremizde başta Akçaabat zeytini olmak üzere menengiç, ova akçaağacı, Karadeniz meşesi, Türk fındığı, üvez, defne, meşe üzere çeşitlerimiz var. Maki ile Karadeniz gerisindeki step bölgelere ilişkin çeşitlerin doğal olanlarını kentsel yerlerde az su tüketen çeşitler olarak kullanabilmeliyiz. Zirai cinsler açısından su isteyen bitkileri yöremizde çok fazla kullanmamak lazım fakat tarım demek su demektir. Suya bağlı tipleri yurt dışından kivi, avokado üzere kimi egzotik meyveli cinsler getiriyoruz. Bunları mümkün olduğunca su isteği az olan çeşitlerinden getirmemiz gerekir. Suya bağlı bitki getirirsek suyu çok fazla tüketmemiz manasına gelir” dedi.’KÖYLERDE SU SIKINTILARI BAŞLADI’
Trabzon Peyzaj Mimarları Odası Başkanı Ahmet Hacıfettahoğlu da Karadeniz’in ‘su zengini’ olarak bilindiğini belirterek, “Aslında su yoksulu bir bölgede yaşıyoruz. Bunun tesirleri yavaş yavaş görülmeye başlandı. Birtakım köylerimiz ve mahallerimizde vakit zaman su dertleri yaşanmaya başladı. Beşerler da bunun idrakine vardılar. Az su tüketen bitkilerin kullanımı, bilhassa çimin az kullanımı üzere önlemleri almalı ve buna alışmalıyız. Palmiyeleri, süs eriği ve süs elması üzere bitkileri çok fazla görüyoruz. Bunlar su tüketimini mahallî çeşitlere nazaran daha fazla talep ediyorlar. Bunlar yerine Trabzon fındığı, doğu ladini ve gibisi lokal tipler, çimin yerine de doğal çayır cinslerinin kullanılması daha mantıklı olacaktır” diye konuştu.
